به نقل از «خبرگزاری آریا»

گزارش ويژه مشرق؛ صنعت «مُد» چگونه جهانِ در حال توسعه را به نابودي مي‌کشاند؟ +تصاوير

تاریخ انتشار: ۱ دی ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۶۱۹۷۶۰۲

خبرگزاري آريا - طبق آمارهاي موجود، اکثر مراکز پوشاک دنيا در ايالات متحده و کشورهاي توسعه يافته قرار دارد اما بيش از 60 درصد لباس هاي دنيا در کشورهاي در حال توسعه توليد مي‌شوند.
سرويس جهان مشرق - از جمله گزاره‌هاي مهم در طول تاريخ نظام سرمايه‌داري، تلاش اين مکتب، براي تامين منافع خود به هر قيمت است؛ منافعي که بهاي آن حتي جان انسان‌ها مي‌تواند باشد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

مصاديق زيادي را مي‌توان نام برد.
سالن‌هاي طراحي مد يکي از اصيل‌ترين مکان‌هاي مدرنيته هستند جايي که ثبات و آرامش دشمن حيات تلقي مي‌شود و استرس و اضطراب معناي زندگي را شکل مي‌دهند.
يکي از اين مصاديق صنعت فشن و مد است. صنعتي به غايت خوش آب و رنگ و در عين حال استثمارگر. با تبيين صنعت فشن و مد به خوبي مي‌توان به عمق سودجويي و بي‌تفاوتي نظام سرمايه‌داري به نظام طبيعي و بشري پي برد و اين نتيجه را کاملا آشکار کرد که اساسا نظام سرمايه داري جز حفظ و تامين منافع «ابر طبقه» به هيچ چيز ديگري نمي‌انديشد. متاسفانه اکثريت مردم جهان و حتي بسياري از نخبگان، از صنعت فشن و رويدادهاي رخ داده در آن و تبعاتي که براي نظام جهاني داشته بي‌خبرند و کمتر کسي مي‌داند که اين صنعت براي بقاي خود به بي‌رحمانه ترين شکل ممکن به استثمار کشورهاي فقير پرداخته و از سوي ديگر با دامن زدن به مصرف‌زدگي انواع معضلات فرهنگي، اجتماعي، اقتصادي و حتي زيست محيطي را نصيب بشريت کرده است.

مبرهن است که تمامي اين چرخه در اختيار معدود کلان سرمايه داران جهاني است؛ سرمايه‌داراني که سعي در توليد محصولاتي با حداقل قيمت تمام شده و حداکثر قيمت فروش هستند و براي رسيدن به اين هدف از هيچ عملي کوتاهي نمي‌کنند. طي گزارشي که توسط مکنزي، شرکت مشاور مديريت جهاني ارائه شده است ارزش صنعت فشن به رقم تقريبي 2.4 تريليون دلار رسيده است[1]؛ رقمي سرسام آور که نشان دهنده بزرگي اين صنعت در عرصه جهانيست.
براي به روز بودن بايد هر فصل همه پوشاک مصرفي خود را عوض کنيد.
طبق آمارهاي موجود اکثر مراکز پوشاک دنيا در ايالات متحده و کشورهاي توسعه يافته قرار دارد اما بيش از 60 درصد لباس هاي دنيا در کشورهاي در حال توسعه توليد مي‌شوندکه 32 درصد از اين تقاضا را آسيا تامين مي‌کند.[2]
مدل‌ها تبديل به وسيله استاندارد سازي بدن‌ها نيز شده‌اند به‌طوري‌که براي پوشيدن لباس‌هاي خاصي بايد بدن‌هاي خاصي نيز داشت
شايد در نگاه اول شنيدن اين گزاره‌ها چندان منفي به نظر نرسد و حتي آن را نکته‌اي مثبت براي اقتصاد جهاني دانست اما آنچه که اين تصور را باطل مي‌کند روش ظالمانه توليد و آسيب‌هاي فراوان اين صنعت است. داده‌هاي مختلف نشان مي‌دهند اين صنعت بعد از صنعت نفت آلاينده‌ترين صنعت جهان محسوب مي‌شود.[3] متاسفانه بيش از 25 درصد مواد شيميايي‌ موجود در جهان براي توليد در نساجي به کار گرفته مي‌شود.[4] بر اساس تخمين بانک جهاني حدود 20 درصد آب‌هاي آلوده صنعتي در جهان توسط صنايع نساجي توليد مي‌شود[5] اين صنعت بعد از صنعت کشاورزي دومين آلاينده‌ي منابع آب‌ شيرين در جهان است. به عنوان مثال، پنبه از لحاظ توليد آلودگي و خطرات زيست‌محيطي، آسيب‌رسان‌ترين محصولات کشاورزي است؛ از سوي ديگر کشت پنبه به آب زيادي نياز داشته و همين مسئله موجب فشار به منابع آبي مناطقي که پنبه در آن‌ها کشت مي‌شود وارد مي‌کند.
چين بزرگترين توليدکننده پنبه در جهان است
متاسفانه مشکلات صنعت فشن محدود به آسيب‌هاي زيست محيطي نيست بلکه بنيان‌ اين صنعت بر پايه بهره‌برداي از کشورهاي ضعيف‌تر طراحي شده است. کلان سرمايه‌دران اين صنعت براي کاهش قيمت تمام شده، محل توليد اجناس را به کشورهاي ضعيف و فقيري نظير بنگلادش انتقال داده تا علاوه بر کاهش هزينه تمام شده کشورهاي خود را از صدمات زيست محيطي که توسط اين صنعت ايجاد مي‌شود در امان نگه دارند.
يکي از مسائل اساسي در صنعت مد پيش‌بيني و شکل دادن به آينده است. ترکيب رنگ‌ها، اندازه لباس‌ها و حتي ترکيب پوشيدن لباس‌ها همه و همه برنامه‌ريزي مي‌شوند تا تداوم سوددهي اين صنعت تاضمين گردد.
بنگلادش از جمله کشورهايست که به ظالمانه‌ترين شکل ممکن بار صنعت فشن را بر دوش کشيده و برده‌وار براي نظام سرمايه داري کار مي‌کند. اين کشور 128 ميليوني که عموم آنان از اهل سنت هستند تبديل به کارگر بي‌جيره و مواجب ابر سرمايه داران صنعت فشن شده است؛ بنگلادش داراي رتبه دوم در صادرات لباس بوده و با 26 ميليارد دلار گردش مالي سهم 80 درصدي صادرات اين کشور را رقم زده است. طبق آمارهاي موجود جمعيتي بين 4 تا 5 ميليون بنگلادشي با دستمزد بسيار پائين و با نبود حداقل امکانات در 5000 کارخانه توليد پوشاک مشغول به کار هستند که بيش از 80 درصد اين جمعيت را زنان تشکيل مي‌دهند.[6]
عجيب يا غيرعادي بودن يکي از معيارهاي زيبايي‌شناختي مد محسوب مي‌شود
نکته قابل توجه آنکه اين کشور تا پيش از سال‌هاي مياني 1980 توليد کننده الياف کنف بود اما پس از حضور صندوق بين الملي پول و بانک جهاني به عنوان دو بازوي نظام کاپيتاليسم، اين کشور به سمت خصوصي سازي و کاستن از حمايت‌هاي دولتي رفته و با افزايش واردات صنايع محلي به نابودي کشيده شد؛ امري که مسببين داخلي آن حزب‌هاي قدرتمند سياسي، ارتشيان و فرزندان خانواده‌هاي مرفه بودند.[7]
صنعت مد حتي کشورهاي فقيري همچون پاکستان را نيز تحت تاثير قرار داده است؛ يک مدل پاکستاني در هفته مد 2016، کراچي
هم اکنون کمپاني‌هاي بزرگ و متعددي نظير رالف لورن ، آرمان و هوگو باس را مي‌توان نام برد که محصولات خود را در اين کشور توليد مي‌کنند. اين کمپاني‌ها با تحميل قراردادهاي استعماري به شرکت‌هاي واقع در اين کشور منويات خود را به آنان ديکته کرده و حتي از مهيا کردن حداقل امکانات نظير مکاني امن براي توليد لباس‌ها خودداري مي‌کنند. در طول سال‌هاي اخير به دليل نبود حداقل امکانات ايمني حوادث متعددي نظير آتش سوزي در اين مراکز توليدي رخ داده و هزاران نفر از کارگران را به کام مرگ کشانده است.به طور مثال در سال 2012 ميلادي کارخانه‌ي تزرين فشنز (Tazreen Fashions) به دليل آتش سوزي دچار آسيب‌هاي فراواني شد و در آنجا 112 نفر کشته شدند.[8] در اين کارخانه سه هزار کارگر که عموم آنان از زنان جوان مستمند روستاهاي اطراف بودند تنها براي گرفتن 30 يورو در ماه قرباني شرکت‌هاي نامداري چون ديسني (Disney)، والمارت و گروه فرانسوي تدي اسميت (Teddy Smith) شدند.
برخي برندهاي معروف پوشاک
بدترين فاجعه در پايتخت صنعت برده‌داري فشن، مربوط به سال 2013 ميلادي است. در اين سال کارخانه‌ي نساجي رانا پلازا(Rana Plaza) به دليل فرسودگي و نداشتن حداقل الزامات ايمني دچار حريق و تخريب شد که در نهايت اين حادثه منتج به کشته شدن 1134 نفر از کارگران که اکثريت آنان از زنان فقير بودند گشت.
مرگ نزديک به يکصد کارگر و زخمي شدن 1000 نفر در حادثه فروريختن يک کارخانه پوشاک در بنگلادش
نکته قابل توجه آن است که حجم بسيار بالايي از اين توليدات انبوه که به بهاي خون ده‌ها هزار انسان بيگناه تمام مي‌شود، نه از سر نياز، بلکه به سبب سودآوري هر چه بيشتر کمپاني‌هاي نامي است. صاحبان اين صنعت براي دست‌يابي به اين هدف به هر حربه‌اي دست زده و با برند سازي محصولات خود و استفاده از تخصصي‌ترين شيوه‌هاي تبليغ به اغواگري در سطح جهان پرداخته و در هر روز، هفته، ماه و سال با به راه اندازي بازي مد و الگوي فست فشن[9](Fast Fashion) به شتاب دهي سيکل توليد تا فروش پرداخته تا با صرفه جويي در هزينه‌ها و کاهش قيمت‌ها به سود بيشتري دست يابند. متاسفانه در انتهاي اين چرخش بخش قابل توجهي از اين محصولات راهي خاک‌چال‌ها مي‌شوند. فقط در کشور بريتانيا، ساليانه بيش از 350 هزار تن لباس در خاک‌چال‌ها دفن مي‌شود تا چرخ صنعت مُد بچرخد.
فروشگاه تازه تاسيس برند پلو رالف لورن واقع در خيابان 711 نيويورک. محصولات اين شرکت در کشور سنگال توليد مي‌شود
[1] https://www.mckinsey.com/industries/retail/our-insights/the-state-of-fashion
[2] http://www.ilo.org/global/about-the-ilo/newsroom/news/WCMS_008075/lang--en/index.htm
[3] http://www.huffingtonpost.co.uk/heidy-rehman/shocking-environmental-fast-fashion_b_8009850.html
[4] http://www.huffingtonpost.co.uk/tom-cridland/sustainable-fashion_b_10854852.html
[5] https://cen.acs.org/articles/93/i41/Cutting-Textile-Pollution.html
[6] https://www.dandc.eu/en/article/working-conditions-bangladeshi-seamstresses-are-often-poor-even-when-expensive-branded
[7] https://ir.mondediplo.com/article2017.html
[8] http://www.nytimes.com/2012/11/26/world/asia/bangladesh-fire-kills-more-than-100-and-injures-many.html
[9] http://www.investopedia.com/terms/f/fast-fashion.asp

منبع: خبرگزاری آریا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۶۱۹۷۶۰۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

اینفوگرافیک/ کدام کشورهای جهان کلاهک اتمی دارند؟

شمار کلاهک های موجود در جهان، در حال حاضر 12 هزار و 512 عدد است که 9 کشور جهان دارای کلاهک اتمی هستند.

گرافیک: مهدی برازنده